Синоним сөздер
Қазақ тілінде де тұлғасы әр түрлі болғанымен, мағыналары бір-бірімен жақын сөздер көп-ақ. Мысалы: жақын, таяу, жуық, деген үш сөздің мағыналары бір-бірінен алшақ емес, бәрі де «бір зат пен екінші заттың арасы алыс емес» дегендегі алыс деген сөздің орнына қашық, жырақ, деген сөздердің бірін қойып «Екі ферманың арасы қашық емес» «... жырақ емес» деп айта беруге болады. Осы секілді уақыт, мерзім, мезгіл, кез деген сөздер тобы да мәндес, мағыналас.
Синоним сөздердің мағынасы бір-біріне қанша жақын болғанымен, өзара бір-бірінен сәл-пал айырмасы да болады, әр уақытта бірінің орнына бірі қолданыла бермейді. Мысалы, am, есім деген синоним сөздердің өсім дегені тек адамға байланысты айтылады. Ал мекеме, қала, өзен, may т.б. атауларға байланысты ат сөзі айтылады да, (өзеннің аты, көлдің аты, ағаштың аты). Сондай-ақ, көрікті, келбетті, ажарлы, өңді, көркем, әдемі, сұлу деген синоним сөздер өзара мәндес, мағыналас сөздер болғанымен, әмісе бірінің орнына бірі қолданыла бермейді. Мысалы, көрікті адам, келбетті адам, ажарлы кісі, өңді кісі, сұлу қыз деп айтылады да, бұл синонидердің әрқайсысын қала, үй, ат деген сөздермен тіркестіріп: келбетті қала, ажарлы қала, келбетті үй, өңді am деп айтуға болмайды.
Қазақ тіліндегі синоним сөздер қосарланып та қолданылады. Мысалы: күш-қуат, құрбы-құрдас, ар-ұят, аман-сау, үлгі-өнеге азып-тозу т.б. Екі синоним қосарлағанда бұлардың жеке мағыналары жалпыға айналады, білдіретін ұғым кеңейеді.
Синоним сөздердің мағынасы бір-біріне қанша жақын болғанымен, өзара бір-бірінен сәл-пал айырмасы да болады, әр уақытта бірінің орнына бірі қолданыла бермейді. Мысалы, am, есім деген синоним сөздердің өсім дегені тек адамға байланысты айтылады. Ал мекеме, қала, өзен, may т.б. атауларға байланысты ат сөзі айтылады да, (өзеннің аты, көлдің аты, ағаштың аты). Сондай-ақ, көрікті, келбетті, ажарлы, өңді, көркем, әдемі, сұлу деген синоним сөздер өзара мәндес, мағыналас сөздер болғанымен, әмісе бірінің орнына бірі қолданыла бермейді. Мысалы, көрікті адам, келбетті адам, ажарлы кісі, өңді кісі, сұлу қыз деп айтылады да, бұл синонидердің әрқайсысын қала, үй, ат деген сөздермен тіркестіріп: келбетті қала, ажарлы қала, келбетті үй, өңді am деп айтуға болмайды.
Қазақ тіліндегі синоним сөздер қосарланып та қолданылады. Мысалы: күш-қуат, құрбы-құрдас, ар-ұят, аман-сау, үлгі-өнеге азып-тозу т.б. Екі синоним қосарлағанда бұлардың жеке мағыналары жалпыға айналады, білдіретін ұғым кеңейеді.
Айнур 23.11.2017 20:59 Синомин сөзге қырық
|
данара 26.04.2015 21:42 айлакер-ку
|
данара 26.04.2015 21:41 к слову айналдырса синоним
|
monika7908 17.10.2014 13:24 Менде сиздерге сурак орыспен деген соз буын ундестигине бағынып турган соз ба?
|
Гульдана 05.03.2014 00:51 Маған алыс,бірсыпыра сөздерінің синонимдері қажет
|
ar-mani1@mail.ru 24.11.2013 20:44 ну не надо говорить сука но мне тоже надо Синонимы + Антонимы только по Казахский в слову өжет и қатыгез, айлакер, жақсы:)
|
сука 27.04.2011 17:21 плиз мне нужно синонимы полностью!
|