Кун-цзы, Құң-фу-цзы – ежелгі Қытай ойшылы, философ, тарихшы, мемлекет қайраткері, Қытайдың мемлекеттік діні – конфуцийшілдіктің негізін салушы. Кедейленген ақсүйектер отбасында дүниеге келген. Өмірінің көп бөлігін Лу патшалығында өткізген. Біздің заманымызға дейінгі ХІ-ІІІ ғасырларда болған осы көне мемлекет ежелгі дәуірдегі Қытай тарихы мен мәдениетінің дамуында елеулі рөл атқарғанымен, VІ-V ғасырдан бастап құлдырау кезеңін бастан кеше бастаған. Сондай шақта өз отанында өмір сүрген Конфуций өзіне дейін өркен жайған философ ойшылдарын оқып-тоқып өсті. 22 жасында жеке мектеп ашып, бала оқыта бастады. Қытайдағы тұңғыш жекеменшік оқу орнының негізін қалаушы атанды. Халық оны сүйіспеншілікпен Құң ұстаз деп атады. Конфуцийдің мектебінде 4 пән – (мораль), тіл, саясат және әдебиет оқытылды. 50 жасынан саяси қызметке араласып, Лу патшалығынан басқа да мемлекеттерді аралайды. 484 ж. бастап өмірінің соңына дейін ұстаздықпен және көне даналық аспаптарды жинап, өңдеп, таратумен шұғылданған. Конфуций ілімі ол қайтыс болғаннан кейін б.з.б. 136 ж. мемлекеттік идеологияға айналған шақта ол “он мың ұрпақтың ұстазы” деп жарияланды. Конфуций ілімі адам проблемасына, оның ақыл-ойына, адамгершілік кескін-келбетіне мол көңіл бөлді. Оның саяси-этикалық маңызды ұғымы – адамшылық, адамның әділ, ақжүрек болуы. Ұлдың кішіпейіл болуын, ата-ананы, жалпы үлкен кісілерді сыйлап жүруін анықтайтын “сяо” тұжырымдамасы да осы қатарда. Бұл екі ұғым жасы үлкен мен орны жоғары адамдарға сый-құрмет көрсетіп отыруға, ел басына адалдыққа негізделген этикалық және әлеуметтік қатынастар жиынтығын білдіреді. Конфуцийді ұлы моралист деп атайды, өйткені ол өзінің саяси-әлеуметтік доктринасын моральдық максимумдарға – биік мораль, лайықты, дұрыс тәртіп, этикет эталондарына (ли) негіздеді. Нашар мінез бен келеңсіз әдетті өзгертудің ең жақсы құралы ретінде музыкаға (юе) зор мән берді. Конфуций мүлтіксіз, жетілген адам тұжырымдамасын жасады (цзюнь, цзы). Мұндай адамның асылдығы, Конфуций бойынша, шыққан тегіне емес, алған тәрбиесіне байланысты болмақ.

Өте оңды, тамаша адам өзін-өзі жетілдіру нәтижесінде қалыптасады. Ойшыл ретінде Конфуций мұндай кісіні адамшыл (жень), әділ, адал, ақжүрек болу керек деп есептейді. Ол әрқашан білім ала беруге ұмтылып тұруға тиіс. Ата-анасына, жалпы қарт адамдарға айрықша ілтипатпен қарым-қатынас жасау ләзім. “Бүкіл өмірің бойы басшылыққа алуға тұратын” сөз бар ма?” – деген сұраққа орай, Конфуций бар, ол сөз – мейірімділік” деп жауап берген. Бертінгі ұрпақ адамгершіліктің алтын ережесі ретінде дәріптейтін осынау Конфуций іліміндегі тұжырымдама ілгерілі-кейінгі ойшылдар пайымдауында адам мінез-құлқы мен тәртібінің іргетасы іспеттес қолданылуда.